Tablica rejestracyjna jest nieodzownym elementem każdego pojazdu mechanicznego. Bez względu czy jest to motocykl, samochód, czy ciągnik rolniczy, każdy z tych pojazdów posiada tablice rejestracyjną. W Polsce tablice rejestracyjne na motocyklach (bo nimi się zajmiemy) są ponad 100 lat.

Ale zacznijmy od samego początku. Historia naszego kraju jest burzliwa rozbiory, wojny i wszelkie inne zawirowania polityczne.  Pierwsze tablice, jakie pojawiły się na ziemiach Polskich, były to tablice zaborcy (zabór rosyjski ,pruski i austriacki). Jak to wyglądało zaraz po odzyskaniu niepodległości? Na mocy rozkazu 437 Ministra Spraw Wojskowych z dnia 20.12.1918 r. na terenie Polski wstrzymuje się ruch samochodów prywatnych. W tym okresie, zarówno samochody wojskowe, jak i prywatne były zarejestrowane w Autonaczelnictwach czyli Sekcji Automobilowe Ministerstwa Spraw Wojskowych. Tym samym, zarówno tablice samochodów prywatnych, jak i wojskowych miały taki sam wygląd tablicy rejestracyjnej. Jak to wyglądało z motocyklami?  Tego do końca nie wiadomo. Na podstawie książki Jacka Jarugi dowiadujemy się, iż były one wykonywane w dowolnej formie. Zarówno z napisem NR jak i bez. Tablice były montowane tylko na przednim błotniku. Co bardzo istotne ruch samochodowy (pojazdów) możliwy był tylko po uzyskaniu specjalnej przepustki/pozwolenia.

Pierwsze tablice dla pojazdów prywatnych zostały wprowadzone w 1922 roku (Rozporządzenie Ministra Robót Publicznych i Ministra Spraw Wewnętrznych z 6.07.1922 r. o ruchu samochodów i innych pojazdów mechanicznych na drogach publicznych Dziennik Ustaw (Dz.U.) rok 1922 nr 65 poz. 587 (część D rozporządzenia)). W latach 1922-28 motocykl bez wózka bocznego (solo) miał tylko tablicę przednią zamocowaną równolegle do osi. Natomiast motocykl z wózkiem bocznym miał tablicę z przodu oraz tablice tylną o wymiarach tablicy samochodowej 375 na 245 mm (!) . W latach 1928-37 tablica tylna miała wymiar 300 na 190 mm . Tablice miały białe tło litery w kolorze czerwonym oraz liczby w kolorze czarnym wraz z obramówką. Koszt rejestracji motocykla to 2000 marek/100kg wagi (bez ładunku) w roku 1928 był to koszt 8 złotych. Można było wyróżnić 2 rodzaje tablic stałe i próbne. Jeżeli chodzi o tablice wojskowe miały one czarne tło i białe znaki (liczby). Przedział cyfrowy dla motocykli to 1- 3000. W tym okresie nie było czegoś takiego jak motorower, dlatego też motocykl, który miał pojemność do 100 cm³ rejestrowany był jako rower. Co ciekawe w 1934 roku na ziemiach polskich było zarejestrowanych 8300 motocykli prywatnych, gdzie w 1925 roku zaledwie 1600.

Następny system został wprowadzony w 1937r. (i obowiązywał do wybuchu wojny). Bez względu czy motocykl posiadał wózek boczny, czy też nie (solo) wydawane były tablice na przedni błotnik w kształcie łuku oraz tablica tylna. Tablice miały czarne tło z białą obramówką i znakami. Tablica składała się z 1 litery i 5 cyfr. W przypadku tablic próbnych tablice miały czarne tło i żółte znaki . Składały się one z 3 liter ( pierwsza litera oznaczała serię kolejne dwie PR) oraz 3 cyfr oznaczających województwo i kolejny numer rejestracyjny. Tablice kosztowały 6,50 zł (za tablice przednią i tylną).

Po wybuchy II wojny światowej na terenach polski były wydawane tablice okupanta.

Pierwszy powojenny system tablic rejestracyjnych w Polsce wprowadzono we wrześniu 1944 roku. Był to zmodyfikowany system tablic z lat 37-39 . Tablica była koloru czarnego z białą obramówką. Składała się z 1 litery i 6 cyfr. Tablice próbne były zbliżone do tych powojennych, tj. tło czarne i żółte znaki z obramówką. Pierwsza litera oznaczała rodzaj pojazdu następne dwie to PR, tablice miały w zależności 3 lub 4 cyfry.

W kwietniu roku 1946 wprowadzono kolejny system.

Tablica składała się z 1 litery (dla motocykli było to M lub N) oraz 5 cyfr. Tło czarne z białymi znakami i obramówką.

Jeszcze w tym samym roku wprowadzono nowy system ( Zarządzenie Ministra Komunikacji w porozumieniu z Ministrem Administracji Ziem Odzyskanych z 25.11.1946 w sprawie znaków rejestracyjnych pojazdów mechanicznych – Dziennik Taryf i Zarządzeń Komunikacyjnych (DzTiZK) rok 1947 nr 4 poz. 26). Tablice motocyklowe składały się z tablicy przedniej 1 litera oraz 4 cyfr. Tablice tylne miały dodatkowo nazwę stolicy województwa, w którym motocykl był zarejestrowany.

W 1950 roku wprowadzono znowelizowany system, dodano zmieniono także system numerowy ze względu na powstanie nowych województw.

Tablice miały czarne tło i białe znaki tj. 2 litery oznaczające serię oraz 4 cyfry (z czego 2 pierwsze cyfry oznaczały wyróżnik województwa). Tablica tylna posiadała także nazwę stolicy województwa w którym motocykl był zarejestrowany. Tablice próbne miały białe tło i czerwone znaki. Wprowadzono także tablice dla cudzoziemców na stałe zamieszkujących w Polsce oraz placówek dyplomatycznych, które miały czarne tło i żółte znaki (litery ZM) .

Po 6 latach wprowadzono nowy system tablic rejestracyjnych. Tablice miały czarne tło oraz białe znaki i składały się z 2 liter oznaczających miejsce zarejestrowania oraz 4 cyfry. W latach 1956-76 stosowano 2 układy tj. 2 litery i 4 cyfry oraz 4 cyfry i 2 litery. Tablice próbne miały białe tło i czerwone znaki. Tablice dyplomatyczne miały 2 litery (WZ) oraz 4 cyfry- tło ich było koloru czarnego, natomiast znaki w kolorze żółtym. Tablice dla cudzoziemców miały literę Z jako drugą (pierwsza litera oznaczała województwo) oraz 4 cyfry. Posiadały one czarne tło oraz białe znaki jak tablice zwykłe. W tym układzie wprowadzono także tablice dla motorowerów. Miały one białe tło oraz czarne znaki.

W 1976 roku wprowadzono kolejny już system tablic rejestracyjnych. Tablice te do dziś można spotkać na naszych drogach. W tym systemie wyróżnić można kilka rodzaje tablic.

Tablice zwykłe posiadające czarne tło i białe znaki. Składały się one z 3 liter oznaczających miejsce rejestracji oraz 4 cyfr.

Tablice tymczasowe posiadające czarne tło i żółte znaki. Składały się z 1 litery oraz 6 cyfr, z czego litera i dwie pierwsze cyfry oznaczały miejsce rejestracji.

Tablice próbne posiadające czerwone tło oraz białe znaki. Składały się one z 3 liter, z czego pierwsza to „X” następne 2 to miejsce rejestracji pojazdu oraz 4 cyfr.

Tablice dla cudzoziemców oraz firm polonijnych. Posiadały one zielone tło, 3 litery, z czego pierwsza zawsze była „I” dwie następne oznaczały miejsce rejestracji oraz 4 cyfry.

Tablice dyplomatyczne posiadające niebieskie tło 2 litery „WA” oraz 5 cyfr, z czego pierwsze dwie oznaczały ambasadę.

W maju 2000 roku wprowadzono nowy system rejestracji tablic, który obowiązuje do dziś.

W tym momencie tablice możemy podzielić na:

Tablice zwykłe

tymczasowe

pojazdów zabytkowych

a także dyplomatyczne, dla pojazdów elektrycznych, dilerskie oraz indywidualne.

Wyróżnić można także tablice badawcze, które wyglądają jak tablice tymczasowe lecz ostatnia litera na tablicy zawsze jest „B”. W latach 1976-2000 jak i 2000- tablice dla motocykli i ciągników rolniczych mają taki sam wgląd (na prośbę osoby rejestrującej traktor może uzyskać 1 tablice zwykłą, jak dla samochodu). Ile jednośladów jest zarejestrowanych obecnie w Polsce? Według Centralnej Ewidencji Pojazdów na rok 2021 jest to 1 112 642 motorowerów i 1 052 149 motocykli. Co ciekawe w styczniu roku 2023 zarejestrowano 4472 motocykle i 1120 motorowerów. Natomiast w lutym już 5377 motocykle i 1276 motorowerów.

Wiecej informacji: https://motocyklista.info/placowka/muzeum-tablic-rejestracyjnych-i-pojazdow-w-zeliszewie/